Jarmuż – właściwości – przepisy – skład – uprawa

Jarmuż jest odmianą kapusty, która znana była już w starożytności. Posiada w swoim składzie wiele witamin, minerałów i antyoksydantów. Jej nieduża kaloryczność zachęca szczególnie osoby, które dbają o swoją sylwetkę.

Szczególnie powinien zawitać on w naszym jadłospisie zimą, ponieważ to wtedy jest jego sezon i możemy zastąpić nim inne warzywa. Jego dużą zaletą jest duża ilość witamin, minerałów i przeciwutleniaczy w składzie. To zielone warzywo może być dodatkiem do wielu dań, sałatek i coraz popularniejszych smoothie.

Jarmuż – bogactwo składników odżywczych

100 gram jarmużu ma tylko 50 kalorii. Prócz jego oryginalnego smaku warto docenić go z racji bogatego składu, który zawiera w sobie takie witaminy i minerały jak:

• Witamina C – 120mg
• Wapń – 150mg
• Tiamina – 0.110mg
• Ryboflawina – 0.30mg
• Niacyna – 1mg
• Witamina B6 – 0.261mg
• Kwas foliowy – 141 ug
• Witamina A – 9990IU
• Witamina E – 1.54mg

Dużą zawartość żelaza sprawia że jarmuż nazywany jest “nową wołowiną”. Witamina K poprawia stan kości i poprawia krzepliwość krwi. Lepszą odporność i przemianę materii zapewni nam witamina C. Jarmuż dzięki witaminie A, poprawi kondycję naszego wzroku, włosów, paznokci i cery. Nie warto zapominać również o imponującej ilości wapnia w składzie.

Dlaczego warto jeść jarmuż?

• Jarmuż jest bogaty w antyoksydanty – Podobnie jak inne zielone warzywa, jarmuż ma w sobie dużo antyoksydantów takich jak beta-karoten, witamina C, polifenole i flawonoidy. Antyoksydanty to substancje zapobiegaje negatywnemu wpływowi wolnych rodników na organizm człowieka.
• Zapobiega nowotworom – Tak samo jak inne warzywa kapustne, jarmuż jest źródłem sulforafanu – jest to przeciwutleniacz, który posiada udowodnione naukowo, silne działanie zapobiegające rozwojowi komórek rakowych prostaty, jelita grubego i płuc. Aby ten składnik zachował się w składzie podczas obróbki termicznej, powinno gotować się go na parze przez ok 3-4 minuty. Dodatkowo, zawartość karotenoidów w składzie, czynią tą roślinę jeszcze skuteczniejszym sprzymierzeńcem w walce z nowotworami niemal całego organizmu.
• To świetne źródło witaminy K, która odpowiedzialna jest między innymi za krzepliwość krwi czy też homeostazę wapnia.
• Jest również naturalnym, dobrze przyswajalnym źródłem witaminy C.

Przyrządzanie jarmużu

Jarmuż ma lekko gorzki smak. Ten zbierany zaraz po pierwszych przymrozkach, ma zdecydowanie mniej wyczuwalną gorycz. Istnieje wiele sposobów na włączenie jarmużu do diety. Jednym z coraz popularniejszych jest dodatek do smoothie w połączeniu z innymi super-warzywami i owocami.

Można wykorzystać go także w sałatkach, gdzie z pewnością będzie ciekawym urozmaiceniem z racji swoich chrupkich liści. Najlepiej dodać go jako zamiennik sałaty lodowej, która ma znikome wartości odżywcze. Warto pamiętać również aby spożywać go z tłuszczami, aby witaminy w jego składzie mogły przyswoić się w pełni.

Posiłki z jarmużem “w roli głównej” coraz częściej witają na polskich stołach. Ostatnimi czasy, chipsy z jarmużu robią coraz większą furorę. Przygotowuje się je bardzo prosto i szybko. Wystarczy wstawić do piekarnika na ok. 10 minut w temperaturze 190 stopni i zdrowa przekąska jest gotowa.

Warto pamiętać, że aby zachował on najwięcej witamin i składników na których nam zależy, jego sposób obróbki termicznej jest ważny. Nie należy go gotować przez zbyt długi czas, ponieważ cenne składniki ulotnią się – 3-4 minuty w zupełności wystarczą. Najwięcej swoich właściwości zachowa jeśli będziemy spożywać go na surowo.

To jednak nie jedyne sposoby na wykorzystanie go w kuchni. Zupa z jarmużu w formie kremu, bądź jako dodatek do zupy jarzynowej (szczególnie w okresach sezonowej grypy) również smakuje świetnie.

Uprawa jarmużu

Jarmuż to roślina dwuletnia, która swoją budową przypomina brokuł. W zależności od odmiany, jego liście posiadają kolor ciemnozielony, fioletowo-zielony bądź fioletowo-brązowy. Odmiany różnią się również wymiarami rośliny, która może wahać się od 20cm do nawet powyżej 80cm.

Jarmuż nie posiada dużych wymagań co do gleby i jest odporny na niskie temperatury, dlatego też świetnie radzi sobie w naszym klimacie. Nasiona wysiewa się od V do VIII, bezpośrednio na miejsce stałe. Zbiory przypadają na późną jesień ok. X-XI miesiąca. 

Jakie są “negatywne strony” jarmużu?

Niestety nie wszyscy mogą spożywać go regularnie. Powodem tego jest między innymi zawartość geitrogenów w składzie. Są to związki, które mają negatywny wpływ na metabolizm jodu w organizmie. Prowadzi to do zaburzenia prawidłowej pracy tarczycy u osób mających z nią problem. Tyczy się to wszystkich warzyw krzyżowych. Osoba zdrowa musiałaby jeść ogromne ilości tych warzyw aby odnotować tak negatywne skutki.

Kolejnym niechcianym składnikiem jarmużu jest kwas szczawianowy – tworzy on w połączeniu z wapniem, nierozpuszczalne struktury, mające negatywny wpływ na przyswajalność wapnia. Może powodować to osłabienie kości, kamicę nerkową, zapalenie stawów i zaburzenie pracy układu krwionośnego.

Mimo tego nie powinniśmy się zniechęcać do spożywania go jeśli nie mamy problemów zdrowotnych. Jego pozytywne właściwości z pewnością przewyższają negatywne. Wystarczy po prostu używać go w rozsądnych ilościach.

źródło:

• Kale – The World’s Healthiest Foods – whfoods.com
• The Truth About Kale – webmd.com
• Sulforaphane – examine.com